ABD’nin hafta sonu İran’ın üç nükleer tesisine düzenlediği saldırı sonrasında, piyasalar haftaya sert hareketlerle başladı. Özellikle enerji piyasalarında artan jeopolitik riskler, Brent petrol fiyatlarının hızlı yükselişine neden oldu.
Cuma gününü 77,17 dolardan kapatan Brent petrol, yeni haftanın ilk işlemlerinde 80,34 doları test etti. Türkiye saatiyle 04.00 itibarıyla fiyatın 79 dolar seviyesinde denge arayışı içinde olduğu gözlendi.
Brent petrol, 21 Ocak’tan bu yana ilk kez 80 doların üzerine çıkarak son beş ayın en yüksek seviyesini görmüş oldu. Günlük artış ise %2,5 seviyesinde gerçekleşti.
HÜRMÜZ BOĞAZI İÇİN PARLAMENTO ONAYI
İran parlamentosu, ABD saldırılarına karşılık olarak Hürmüz Boğazı’nın kapatılması yönündeki teklifi onayladı. Ancak son kararın alınabilmesi için İran Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi’nin onayı gerekiyor. Şu ana kadar bu yönde bir karar açıklanmadı.
Piyasaların en büyük endişesi, dünyanın en stratejik enerji geçitlerinden biri olarak kabul edilen Hürmüz Boğazı’nın kapatılması ihtimali.
HÜRMÜZ BOĞAZI’NIN KRİTİK ÖNEMİ
Basra Körfezi’nin çıkışında yer alan dar geçit olan Hürmüz Boğazı, Orta Doğu’nun başlıca petrol ve sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) üretimini Umman Denizi ve Hint Okyanusu üzerinden dünya pazarlarına bağlayan en stratejik su yollarından biri olarak biliniyor.
Dünya genelinde deniz yoluyla taşınan ham petrolün yaklaşık üçte biri bu boğazdan geçiyor. Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve diğer bölgesel üreticilerin sevkiyatları büyük ölçüde bu hatta bağlı.
Her gün yaklaşık 20 milyon varil ham petrol ve petrol ürününün taşındığı boğazdan, başta Çin olmak üzere Asya pazarlarına düzenli sevkiyat yapılıyor. Aynı zamanda küresel LNG ticaretinin %20’si de Hürmüz üzerinden gerçekleşiyor.
GOLDMAN SACHS’TAN PETROL UYARISI
ABD merkezli yatırım bankası Goldman Sachs, Hürmüz Boğazı’nın uzun süreli kapanmasının ciddi etkiler doğurabileceğini açıkladı.
Banka tarafından yapılan değerlendirmede, "Hürmüz Boğazı’ndan geçen petrolün bir ay boyunca %50 gerilemesi ve ardından 11 ay boyunca %10 düşük kalması durumunda Brent petrol 110 dolara çıkabilir" denildi.
Ayrıca, İran’ın arzında günlük 1,75 milyon varillik bir düşüş yaşanması halinde Brent petrolün 90 doları görebileceği tahmini de paylaşıldı.
ENERJİ PİYASALARINDA GERİLİM SÜRÜYOR
Petrol fiyatlarının yönünü, İran’ın Hürmüz Boğazı ile ilgili alacağı nihai karar ve bölgedeki askeri gelişmeler belirleyecek. Uzmanlar, boğazın fiilen kapatılması halinde küresel enerji arzında ciddi aksaklıkların meydana gelebileceğine dikkat çekiyor.
Jeopolitik gerilimin enerji ticaretine etkisinin artarak sürdüğü bildiriliyor.
