Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından hazırlanan “Yetki Belgeli Yapı Ustaları Hakkında Yönetmelik”, 4 Haziran 2025 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmelik ile inşaat sektöründe çalışan ustalara yönelik yeni düzenlemeler getirildi.
BELGESİZ USTALAR ARTIK ŞANTİYELERDE ÇALIŞAMAYACAK
Yönetmelik kapsamında, yapı ruhsatına tabi inşaat işlerinde çalışacak ustaların yetki belgesine sahip olması zorunlu hale getirildi. Uygulamanın yürürlüğe girmesiyle birlikte belgesi olmayan ustalar, yapı müteahhitleri ve şantiye şefleri tarafından şantiyelerde çalıştırılamayacak.
YETKİ BELGESİ OLARAK KABUL EDİLEN DÖKÜMANLAR
Ustalarda aranacak yetki belgeleri şunlar olacak:
-
Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) tarafından verilen mesleki yeterlilik belgeleri
-
3308 sayılı Kanun kapsamında alınmış ustalık belgeleri
-
Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı mesleki ve teknik eğitim kurumları ile üniversitelerin ilgili bölümlerinden alınan diplomalar
DENETİM VE BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜ
Yapılarda görevli fenni mesullerin, yapıda belgesiz usta çalıştırıldığını tespit etmeleri durumunda bu durumu 6 iş günü içinde yapı ruhsatı vermeye yetkili idareye bildirmeleri zorunlu olacak.
ŞANTİYEM SİSTEMİNE KAYIT ŞARTI
Yeni düzenlemeyle birlikte, yapı ustalarının e-Devlet Kapısı üzerinden ŞantiyeM sistemine kayıt yaptırmaları gerekiyor. Bu kayıtlar 5 yılda bir yenilenecek. Bilgilerde herhangi bir değişiklik olması durumunda, değişikliklerin 15 iş günü içinde güncellenmesi gerekecek. Bakanlık tarafından talep edilen bilgi ve belgeler de belirlenen süre içinde bu sisteme aktarılacak.
UYGULAMA TAKVİMİ AŞAMALI OLARAK HAYATA GEÇECEK
Yönetmelik hükümleri inşaat alanına göre farklı tarihlerde yürürlüğe girecek:
-
4.500 m²’yi geçen işlerde: 31 Aralık 2027
-
1.500–4.500 m² arası işlerde: 31 Aralık 2028
-
500–1.500 m² arası işlerde: 31 Aralık 2029
ŞANTİYE ŞEFLERİNİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ
Toplam yapı inşaat alanı 500 m²’yi geçen projelerde, yetki belgeli ustaların işe başlama ve iş bırakma bilgileri, şantiye şefleri tarafından 7 iş günü içinde ŞantiyeM sistemine kaydedilecek.
USTALARA HUKUKİ SORUMLULUK
Yetki belgeli ustalar, şantiye şefinin talimatlarına, ruhsat eki etüt ve projelere, teknik düzenlemelere uygun çalışmakla yükümlü olacak. Yönetmelikte ustaların kullanacakları malzeme, makina ve ekipmanın işin niteliğine uygun olması gerektiği vurgulandı. Ayrıca şu ifadelere yer verildi:
"Yetki belgeli yapı ustaları; yapım işini, ruhsat eki etüt ve projelere ve şantiye şefinin bu yöndeki talimatlarına uygun olarak gerçekleştirmekle ve inşaat ve tesisat işlerinde ilgili teknik düzenlemelere uygun malzeme ve işin niteliğine uygun makina ve ekipman kullanmakla yükümlüdür. Bu madde kapsamında yapılan işlemler, yapı ustalarının imar ve iş hukukundan kaynaklanan sorumluluklarını ortadan kaldırmaz."