Türkiye'nin büyüdükçe artan enerji ihtiyacı onu dışa bağımlı hale getiriyor. İşte bu noktada ülke tarihi için büyük önem arz eden Akkuyu Nükleer Güç Santrali devreye giriyor. Türkiye'nin enerjide dışa bağımlılığını büyük oranda azaltacak santral bugün itibariyle devreye alınıyor.
Mersin’de inşaatı süren Akkuyu Nükleer Güç Santrali'ne (NGS) bugün enerji üretiminde kullanılacak "taze nükleer yakıt" getirildi. Böylece tesis, "nükleer santral" statüsüne kavuşacak ve teknik anlamda açılmış oldu. Ardından enerji üretimi için test aşamasına geçilecek.
Rusya Atom Enerjisi Kurumu'nun (Rosatom) "Yap-İşlet-Sahip Ol" modeliyle üstlendiği ve inşası devam eden tesisin açılışı görkemli bir törenle gerçekleşti.
Nükleer tesisin açılış törenine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin videokonferans yöntemiyle katıldı.
Rosatom’un internet sayfasında yer alan bilgiye göre, anlaşma kapsamında inşası 2025’e kadar devam edecek olan tesisin açılışı, ilk nükleer yakıtın getirilmesiyle Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 100. yıl kutlamaları için hızlandırılıyor.
Süreci takip eden uzmanlar, sivil toplum kuruluşları ve milletvekilleri, tesise nükleer yakıtın nasıl getirildiği, yakıtı taşıma işlemini hangi firmanın üstlendiği, yakıtın tesiste nerede muhafaza edileceği ve sürecin Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın (IAEA) güvenlik standartlarıyla uyumlu olup olmadığı yönündeki endişelerini dile getirdiklerini ve bilgi talebinde bulunduklarını ancak henüz hükümet tarafından konuya ilişkin bir açıklama yapılmadığını söylüyor.
Nükleer Düzenleme Kurumu (NDK) ve Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu’nun (TENMAK) bağlı olduğu Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, BBC Türkçe’nin konuyla ilgili sorularını yanıtlamadı.
2010 yılında başlatılan Akkuyu NGS’nin inşasında sona yaklaşılırken her şey yolunda gidiyor mu? Rusya ile başlayan nükleere geçiş süreci bundan sonra nasıl ilerleyebilir? Türkiye’nin enerjide dışa bağımlılığı gerçekten azalacak mı? İnsan ve çevre güvenliği nasıl sağlanacak? Uzmanlara sorduk.
Enerjide dışa bağımlılığı azaltma hedefi
Akkuyu NGS, Türkiye’nin enerji dönüşümünde önemli bir adım olmayı ve enerji arz güvenliğini sağlamayı, ithal enerji bağımlılığını ise azaltmayı hedefliyor.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na göre Akkuyu NGS, elektrik ihtiyacı için kullanılan doğalgaz ve sıvı yakıtların tamamına yakınını, kömür yakıtların ise yaklaşık yüzde 30’unu ithal eden Türkiye’nin özellikle Rusya’ya doğalgazda olan bağımlılığını azaltacak ve mevcut enerji açığının kapanmasında önemli bir rol oynayacak.
Bakanlık, 2016’dan bu yana ekonomik büyümeyle neredeyse iki katına çıkan enerji talebi karşısında, enerjide dışa bağımlılığı azaltmak için nükleer güç santral yapımının “bir tercih değil, zorunluluk” olduğunu söylüyor.
Yetkililer, tamamlandığında 4 bin 800 megavat saat kapasiteli Akkuyu NGS’nin tek başına Türkiye’nin elektrik ihtiyacının yaklaşık yüzde 10’unu karşılayacağını söylüyor.
Projenin toplam maliyeti ise yaklaşık 20 milyar dolar.
