Kız Kulesi aslında karayla bağlantılıymış

Tarihi Kız Kulesi ile kara arasında deniz altından tünelle bağlantı arayışı içerisinde olan tarihçiler farklı bir gerçekle karşılaştı.

Türkiye’nin ikonik yapılarından Kız Kulesi’nin bir zamanlar kara bağlantısı olduğu öne sürüldü. İçmimar Misbah İşli, Kız Kulesi üzerine yaptığı araştırmada, efsanelerde anlatıldığı gibi karayla bağlantılı bir gizli geçit bulunduğu bilgisine ulaşamadığını, ancak karadan kuleye sütunlu bir yolun olduğunu tespit etti.

Hürriyet gazetesinden Seda Türkoğlu'na konuşan İşli, heyecan uyandıran keşfini ve araştırmasının detaylarını anlattı. Kız Kulesi sadece İstanbul’un değil Türkiye’nin ve hatta bölge ülkelerinin simge yapılarından biri. Son dönemde adı, geçirdiği köklü restorasyonla anılıyor. Bugün kulenin bulunduğu adacığın tarihi MÖ 5. yüzyıla kadar gidiyor. Ancak yapının bugüne uzanan hikâyesi 12. yüzyılda Bizans (Doğu Roma) döneminde başlıyor. 12. yüzyılda Bizans İmparatoru I. Manuel Kommenos, deniz üstündeki bu adacıkta savunma amacıyla bir kale yaptırıyor. Daha sonra bu kale gemilerin Boğaz’a giriş çıkışlarını kontrol etmek amacıyla kullanılıyor. İşte Türkoğlu'nun o haberi:

GİZLİ GEÇİDİ İNCELİYORDUM

Bugüne kadar Kız Kulesi’nin karadan bağımsız bir şekilde kayalıkların üzerinde durduğu biliniyordu. Ancak içmimar Misbah İşli, Kız Kulesi’nin geçmişte kara ile bağlantılı olduğunu öne sürüyor. Kız Kulesi’nin restorasyonuyla birlikte bu yapıya merakı artan İşli, bu konuda incelemeler yaparken ilginç bir bilgiye ulaşmış. O süreci şöyle anlatıyor: “Kule hakkındaki efsanelerin gerçek olup olmadığını anlamak istedim. Bunlardan en ilginci, 1960 yılında moleküler biyolog, fizikçi ve koleksiyoncu Sir Francis Crick’in, yanına gelen esrarengiz bir adamın kendisine sattığı defterle ortaya çıkmış. Bu defterde Kız Kulesi’ne ait bir çizimi gören Crick, Kız Kulesi’nin altında gizli bir geçit olduğunu tespit etmiş. Özellikle internette dolaşan bu iddiaları merak edip araştırmaya koyuldum. Hatta restorasyon aşamasında kuleyi ziyaret etme fırsatı bulup bizzat da tetkik ettim. Gizli bir geçitin izine denk gelmedim ancak karadan kuleye bir yolun varlığını tespit ettim.”

İçmimar Misbah İşli, uzaydan da görünen olası sütunlu yolun 3 boyutlu (3D) modellemelerini yaptı.

UYDUDAN NET GÖRÜLÜYOR

Söz konusu yolun denizin berrak olduğu günlerde yosunlu bir hat olarak göründüğünü belirten İşli, “Açık havalarda denizi Çürüksulu Yalısı önündeki merdivenli yoldan gözlemledim. Birkaç kez fotoğrafladım. Öyle ki, kuleye giden yolu net bir şekilde ayırt edebildim. Google Earth üzerinden alınan uydu görüntülerinde de, yol hattının Kız Kulesi’nin ne tarafına çıktığı rahat bir şekilde görülebiliyor” diyor.

ÇÖKMÜŞ OLABİLİR

İşli, kule-kara arasındaki yolun 220-230 metre civarında olduğunu tahmin ederken, burada kaç sütun bulunduğunu ve bunların hangi döneme ait olduğunu bilmenin şu an için güç olduğunu söylüyor. Zamanla doğal etmenlerden dolayı bu yolun çökmüş olabileceğini belirten İşli, bölgedeki sualtı fotoğraflarında da sütunlara dair kalıntılar olduğunu belirtiyor. Araştırmaları sonrası da, olası sütunlu yolun önce kara kalem çizimlerini sonra da 3 boyutlu (3D) modellemelerini yapmış.

HARİTALARDA GÖSTERİLMİŞ

- Haritaları da araştıran Misbah İşli, 1738-1820 yılları arasında yaşamış İngiliz Kralı III. George’un coğrafyacısı I. Jeffereys Sculp’ın çizdiği haritada, Kız Kulesi’nin hemen yanında ‘Damalis Sütunları’ (Column Damalis) adıyla bu yolun yer aldığını belirtiyor. Yine 1836-1881 yılları arasında yaşamış, tarihte ‘Murad Efendi’ olarak bilinen Avusturyalı yazar ve diplomat Franz von Werner’in çizimlerinde de, kule karayla bağlantılı olarak gösterilmiş.