Hayvan hakları ihlallerine 5 yılda 26 milyon lira ceza

Bakanlık, yaban hayvanlarının tedavi ve rehabilitasyon çalışmalarının yanı sıra sokak hayvanlarının korunması adına da çalışma ve denetimler gerçekleştiriyor.

Bu kapsamda bugüne kadar 154 tür memeli, 490 tür kuş ve 141 tür sürüngen kaydedildi. Yaban hayvanı türleri içindeki memeli, kuş ve sürüngenlerden oluşan toplam 650 tür Bakanlıkça koruma altına alındı. Memeli ve kuşlardan toplam 110 tür "av hayvanı" olarak belirlendi.

2022-2023 av dönemi itibarıyla, av hayvanı olarak belirlenen 110 türden 75'i merkez av komisyonunca koruma altına alınırken, 5 memeli ve 30 kanatlı olmak üzere sadece 35 türün avlanmasına izin verildi.

Bugüne kadar 100 "Tür Eylem Planı" hazırlanırken, tamamlanan planlar beşer yıllık süreyle takip ediliyor.

Türkiye'de Bakanlıkça tescil edilen 85 yaban hayatı geliştirme sahasında nesli tehlike altında olan yaban hayvanları korunuyor. Ağır kış şartlarında yaban hayvanlarının desteklenmesi maksadıyla 2021-2022 kış sezonunda tabiata 2,5 milyon kilogram yem bırakıldı.

Geçen yıl 12 yaban hayvanı üretme istasyonunda üretilen 153 memeli yaban hayvanından Anadolu yaban koyunu, ceylan, kızıl geyik ve karacadan oluşan toplam 120 yaban hayvanı ve bu yıl kızıl geyik, yaban koyunu, yaban keçisi ve 3 alageyikten oluşan toplam 85 yaban hayvanı uygun doğal alanlara yerleştirildi.

Bu yıl 135 alanda 104 kuş türünden 1,4 milyon su kuşu sayıldı. Deniz kaplumbağaları izleme çalışmaları kapsamında Muğla, Antalya, Mersin, Adana ve Hatay sınırları içerisinde 20 kaplumbağa yuvalama kumsalında izleme ve koruma çalışması yapılıyor.

Türkiye'de 6 keklik, 2 sülün ve 3 alabalık üretim istasyonu bulunurken, üretim çalışmaları sonucunda 2003-2022 döneminde 1 milyon 317 bin kanatlı yaban hayvanı (keklik ve sülün) doğal ortamlarına salındı.

Bakanlıkça doğada çeşitli nedenlerle zarar gören yaban hayvanları, kurtarma ve rehabilitasyon merkezlerinde tedavi edilerek tekrar doğal yaşam ortamlarına bırakılıyor.

2012-2021 yıllarında zarar gören 72 bin 714 yaban hayvanının 38 bin 631'i, Ekim 2022 itibarıyla zarar gören 12 bin 596 yaban hayvanının 7 bin 784'ü tedavi edilerek tabii yaşam alanlarıyla buluşturuldu.

Sokak hayvanları rehabilitasyonu

Sahipsiz sokak hayvanlarına yönelik geçici hayvan bakımevi yapımı için 2009-2022 döneminde 88 yerel yönetime toplam 72 milyon lira mali destek sağlandı.

Sokak hayvanlarının kısırlaştırılması için 2017-2022 döneminde yerel yönetimlere toplam 25 milyon lira ödenek aktarıldı. Sokak Hayvanlarının Rehabilitasyonu Projesi kapsamında Ağustos 2022 itibarıyla, geçici bakımevi yapımı için 11 yerel yönetime 18,6 milyon lira, sahipsiz hayvanların kısırlaştırılması maksadıyla 8,8 milyon lira ödenek sağlandı.

Yerel yönetimler tarafından Eylül 2004-2022 döneminde 2,3 milyon sahipsiz hayvan aşılandı, yaklaşık 2 milyon hayvan kısırlaştırıldı ve 479 bin hayvan bakımevlerinden sahiplendirildi.

Denetim çalışmaları kapsamında hayvan hakları ihlalleriyle ilgili olarak 2017-2021 döneminde toplam 26 milyon lira, Temmuz 2022 itibarıyla 6,2 milyon lira idari para cezası uygulandı.

Avcılığın kontrolü ve yasa dışı avcılıkla mücadele

Bakanlıkça ilgili kanun kapsamında planlı ve kotalı olarak ilan edilen avlaklarda avcılık yönetimi faaliyetleri yürütülüyor.

Türkiye'de kayıtlı 323 bin 153 avcı bulunuyor. Ağustos 2003-2022 döneminde 521 bin 200 kişiye avcılık sertifikası verildi.

Bakanlık tarafından bugüne kadar 1145'i devlet avlağı, 1031'i genel avlak, 37'si örnek avlak, 2'si özel avlak olmak üzere toplam 2 bin 215 adet avlak tesis edildi.

Bu yıl av turizmi geliri hedefinin 9 milyon lira, toplam avcılık gelirlerinin 180 milyon lira olması öngörülüyor.

Uluslararası Hayvan Ticareti Çalışmaları

Nesli tehlike altında olan yabani hayvan ve bitki türlerinin neslinin devamını ve gelecek nesillere aktarımını sağlamak amacıyla türlerin canlı, ölü, parça veya türevlerinin uluslararası ticaretinde Uluslararası Hayvan Ticareti (CITES) izin belgeleri düzenlenerek özel veya tüzel kişilere izin veriliyor.

Bu kapsamda Ağustos 2003-2022 döneminde 26 bin 519 CITES izin belgesi, kapsam dışı türler için ise 21 bin 724 uygunluk izin belgesi düzenlendi. Bu hizmetten toplam 23,4 milyon lira gelir elde edildi.