ÇAFRAD ve TF-2000 Hava Savunma Gemisi

Merhaba “Gaste24” okuyucuları,

Eğer nasipse bundan sonra bu köşeden, Türkiye ve dünyadaki Askeri Havacılık, Savunma Sanayi ve diğer askeri alanlardaki güncel ve dikkate değer olayları araştırıp, inceledikçe dilimin döndüğü kadarı ile sizlerle paylaşmaya çalışacağım.

        Siz yeni okuyucularım için kendimi kısaca tanıtmam gerekirse: düzenli yazdığım havacılık sitesi ve dergilerdeki okuyucularımın bildiği üzere, Askeri Havacılık, Balistik Füze ve Savunma Sistemleri ile genel manada Savunma Sanayi Araştırmacısı, yazarım.

       Şimdi müsaadenizle bana göre geçen haftaların yurt içindeki en önemli savunma sanayi haberlerinden biri olan ve ASELSAN tarafından üretilen milli “Çok Amaçlı Faz Dizinli Radar” olan ÇAFRAD’ın deniz testleri için Gabya sınıfı TCG Göksu (F-497) firkateyninin helikopter pistine yerleştirilmesi ile başlamak istiyorum. Dikkatinizi çektiği üzere klasik radarlar gibi radar kulesine veya köprü üstünün daha yukarısında üst yapıya değil, “helikopter pistine” dedim. Çünkü ÇAFRAD basit bir hava veya satıh tarama radarı değil. Bir iki katlı bina yüksekliğinde dev bir yapı/mini radar kompleksi.

         Aslında önce ASELSAN bu radarı hangi platform için veya kimin için yaptığını anlatmak lazım. Bugün dünyanın tüm ülkeleri ve hatta denizleri de balistik füze tehdidi altında.

        Özellikle yeni geliştirilen anti-gemi balistik füzeleri de ciddi tehdittir. Diğer yandan Yemen’de gemisavar (anti-ship) füzesi ile vurulan BAE gemisi göstermiştir ki gemisavar füzeleri dahi artık asimetrik bir savaşın parçaları olmuştur. Yani artık donanmanızı sadece düşman donanmalara karşı değil, El-Bab’da tanksavar örneğinde gördüğümüz gibi terör örgütlerine, gayri nizami harp aktörlerine karşı da korumak zorundasınız.

       Çünkü C-802 gibi Çin yapımı anti-gemi füzeleri dahi artık “ayağa düşmüş” ve koca bir firkateyni belki muhribi batıracak kapasiteye ulaşmıştır. Dolayısı ile devlet dışı aktörlerin elinde olması da ayrı bir tehdit olarak donanmayı dolayısı ile deniz gücünü ve geniş dairede denizcilik gücünü tehdit eder durumdadır.

      Bugün süpersonik denen yani sesten hızlı anti-gemi füzelerinin bile modası yavaş geçerken hipersonik (ses hızının 5 katından fazlası) gemisavar füzelerin ilk örnekleri görülmeye başlamıştır ki şu an hiçbir donanmada SM-6 (ABD) dahil bunları %100 güvenle imha edecek bir “panzehir” yoktur. Denizlerin bu kadar tehdit dolu ortamında 21.YY’da donamaların birinci savunma önceliği, torpidoların bile helikopter ve uçaklardan atıldığı günümüzde denizaltı veya su üstü harbinden ziyade hava/füze savunma şeklinde algılanmaktadır. Çünkü ta 2.Dünya Savaşı’ndaki dev Japon muharebe gemisi Yamato’dan, Falkland Savaşı’na kadar askeri tarih göstermiştir ki üç beş uçak veya tek bir anti-gemi füzesi bütün savunma hattınızı geçebilmektedir.

        İşte bu tehdit ortamında modern donanmaların hava/füze savunmalarının ana unsuru ise hava savunma Firkateyi/Muhribi (destroyer)/Kruvazörleridir. Türk DzKK.’nin ana muharebe gemisi olan firkateynlerde de hava savunma amaçlı çok namlulu top ve füze sistemleri var. Ancak bunlar bulunduğu gemiyi koruma amaçlıdır. Belki çok yakındaki gemileri de koruyabilir ama yukarıda anlatılan tehditlere karşı yani filoyu koruması mümkün değildir ve bizim hala bu amaçla bir “Hava Savunma” gemimiz yoktur (Bugün dünya donanmalarında 150’den fazla hava savunma gemisi dolaşmakta).

           İşte hepinizin bildiği Ada sınıfı (Milgem) korvetlerinin ve sonrasında şu an kızağa konmuş olan diğer milli üretim I sınıfı firkateynlerden sonra başlayacak olan TF-2000 hava savunma firkateyni bu amaçla yapılacak ve donanma hava savunma amaçlı bir “Muharebe Gemisi”ne kavuşmuş olacak. Dolayısı ile filo açık deniz dahil hava tehditlerine karşı daha güvenli seyir yapacak. Geminin proje isterlerinin değiştiği yani daha büyük, bir muhrip olarak yapılacağı söylenmekte ancak resmi bir açıklama yok.

BALİSTİK FÜZE SAVUNMASI YAPACAK

           Diğer yandan şurası da çok önemli ki, henüz yapılmadığı için hangi ülkenin füzeleri alınacağı belli de olmayan TF-2000 aynı zamanda balistik füze savunması yapacak. Yani Amerikan AEGIS SYS ve SM-2/3 yüklü gemiler gibi içinde anti-balistik füze de bulunduracak. Milli anti-balistik füze projesi ve yeni duyurulan “Siper” yetişir mi ve deniz konuşlu da olur mu? Bu konuda sağlıklı tahmin zor, çünkü kim ne derse desin anti-balistik füze yapmak tanksavar, gemisavar (Atmaca) veya uçaksavar (Hisar) füze yapmaya benzemez. Ancak milli/yerli üretim Hisar hava savunma füzelerimizin (Uçak, İHA, seyir füzesi hedeflerine karşı etkili, balistik füze değil) bu gemi üzerine yani deniz konuşlu hale dönüştürülmesi çok yüksek bir ihtimaldir. Diğer yönden TF-2000 yerli veya yabancı bir hava savunma veya anti-balistik füze ile misalen: Doğu Akdeniz’de kıyıya yakınken Suriye’den ateşlenen bir Scud balistik füzesini, Ege’de (Yunan) Harpoon gemisavar füzesini veya Karadeniz’de Rus kıyı konuşlu Oniks gemisavar füzelerini önleyebilecek.

ÇAFRAD TF-2000 GEMİSİ İÇİN YAPILDI

      İşte ÇAFRAD aslen TF-2000 gemisi için yapıldı. Sizlere önce tekerleği alıp sonra araba almak gibi gelebilir ama öyle değil. Uzun bir test-geliştirme süreci var. Bu tip erken uyarı ve hava/füze savunma radarları dünyadan az ülkenin yapabildiği radarlar. Sadece uçak, helikopter değil aynı zamandan her türlü füze (balistik füze dahil) izleme, teşhis ve sonrasında füze güdüleme kabiliyeti olacak. Tepesinde ki koca halkanın dost düşman sorgulama anteni olduğunu belirterek kısa bilgi vermek istiyorum.

      Radar 450 km menzilli S-Bant ve daha çok balistik füze ve diğer çok süratli hedefleri takibe yarayan 150 km menzilli X-Bant olarak çift bant bir radar. Üzerinde gördüğümüz tepsi gibi olan şeyler de bu radar antenleri. Dikkatinizi çektiği üzere dönen radar antenleri yok. Çünkü 21.YY teknoloji ile artık çok amaçlı faz dizinli radar çağı. Teknik özelliklerine kısa bir web taraması ile ulaşabileceğiniz radar görüldüğü gibi modüler bir mimaride, kat kat ve istenildiği gibi değişiklik ve bakım yapılabiliyor. Geminin tam orasına yerleşecek olan bu radarın TF-2000 yapılana kadar test edilmesi çok önemli idi. Karadaki testler bitti ve TCG Göksu’ya geçici yerleştirilerek deniz testlerine çıktı.

TF-2000 YAPILDIĞINDA...

      Sonuç olarak ÇAFRAD testleri bitince, gelecekte ana karanın da balistik füze savunması ve donanmanın hava/füze savunmasının belkemiğini oluşturacak olan TF-2000 hava savunma gemisinin ana sensörü yapılmış olacak. Projesi 90’lı yıllarda planlanmaya başlanan ancak henüz kızağa koyamadığımız TF-2000 yapıldığında ise aslında Türkiye’nin de milli imkanlarla yaptığı en uzun menzilli erken uyarı radarı hizmete girmiş olacak.

Haftaya görüşmek üzere.